Pierwszy dzień w przedszkolu
PIERWSZY DZIEŃ W PRZEDSZKOLU RADY DLA RODZICÓW
Pierwszy dzień w przedszkolu to olbrzymie przeżycie dla całej rodziny. Zanim nadejdzie, warto z dzieckiem o nim porozmawiać, opowiedzieć, jak będzie wyglądał, czego maluch może się spodziewać, ile czasu spędzi w przedszkolu. Dobrze jest też wspólnie wybrać ubrania, przygotować kapcie i inne potrzebne rzeczy. Można też z dzieckiem ustalić, którą zabawkę zechce ze sobą zabrać (najlepiej przytulankę), aby dodawała mu otuchy z dala od domu. Dziecko na razie będzie przede wszystkim podekscytowane, ale niekiedy ta radość za chwilę przeradza się w rozpacz.
Pierwszy dzień w przedszkolu to ciężkie chwile zarówno dla dziecka jak też dla mamy i taty. Dziecko zostaje na kilka godzin w zupełnie obcym dla siebie towarzystwie. W dodatku panie w przedszkolu, w przeciwieństwie do mamy muszą skupiać się na całej grupie dzieci, a nie na jednym. Dla maluchów, które po raz pierwszy poszły do przedszkola jest to dużym szokiem.
Adaptacja dziecka w przedszkolu
Większość dzieci ma kłopoty z zaadaptowaniem się do nowych warunków nawet przez kilka pierwszych tygodni. Odmienny rytm dnia, nowe otoczenie, zabawki, jedzenie i tylu rówieśników dookoła. Dla większości przedszkolaków to pierwszy kontakt z tyloma innymi dziećmi na raz.
Szok spowodowany nową sytuacją może sprawić, że maluch po kilku dniach w przedszkolu zbuntuje się i nie będzie chciał chodzić do placówki. Pamiętajmy jednak, że nie można się poddawać i ulegać dziecku kiedy nie chce chodzić do przedszkola. To błąd, który może być bardzo ciężki do naprawienia.
Rozstanie z dzieckiem w przedszkolu
To jak dziecko zachowa się w chwili rozstania, zależy przede wszystkim od jego charakteru i tego, jak je przygotowaliście do tej sytuacji. Są dzieci, które już w domu zalewają się łzami, są takie, które ronią je dopiero po drodze, a niektóre do końca zachowują spokój i dopiero po godzinie czy dwóch przeżywają kryzys. Może być i tak, że dziecko, do tej pory spokojne, rozpłacze się "dla towarzystwa" w szatni, na widok innych zapłakanych dzieci.
Otrzyj mu łzy, przypomnij kiedy przyjdziesz, zapewnij o miłości i poproś by było dzielne. Pożegnaj się i wyjdź - nie uciekaj bez pożegnania, ale też nie przedłużaj tej chwili.
Nie zaglądaj do sali ani przez okno, ani przez drzwi - jeśli cię zauważy, to może tylko pogorszyć sprawę i zwiększyć histerię
Jeśli boisz się, że zabraknie ci sił, by zostawić malca, poproś partnera lub np. babcię, by zastąpiła cię w tej trudnej roli.
Dla dalszej kariery twojego dziecka jako przedszkolaka te pierwsze dni są najważniejsze. Im lepiej rodzice godzą stanowczość z łagodnością, tym szybciej dziecko przywyka do nowej sytuacji.
Pierwszy dzień w przedszkolu to początek nowych rytuałów
Dobrym rozwiązaniem w tym początkowym okresie jest wcześniejsze zabieranie dziecka z przedszkola - większość rodziców robi to zaraz po obiedzie.
Dlatego warto za wszelką cenę zachować zimną krew i nie poddawać się presji. Jeśli raz ulegniesz i na jego prośbę zatrzymasz je w domu lub odbierzesz je dużo wcześniej niż było to ustalone, dużo trudniej będzie ci go przekonać do zostania w przedszkolu, a płacz nasili się, bo dziecko będzie przekonane, że w ten sposób uniknie stawienia czoła tej strasznej dla niego sytuacji.
Rady dla rodziców
Pobudka przed pierwszym dniem w przedszkolu
Nastaw budzik wcześniej niż zwykle, by ten dzień zaczął się bez pośpiechu i zdenerwowania. Zarezerwuj więcej czasu na mycie, ubieranie, śniadanie i inne poranne czynności. Wyprawka dla przedszkolaka powinna być skompletowana już poprzedniego dnia. Wychodząc z domu, warto zabrać ukochaną przytulankę. Dzięki niej maluch będzie czuł się raźniej w obcym miejscu.
Pierwsze odprowadzenie dziecka do przedszkola
Prowadząc dziecko pierwszy raz do przedszkola, warto je wspierać i dodawać pewności siebie. Powiedz, że czujesz dumę ze swojego przedszkolaczka, uprzedź, kiedy go odbierzesz, wytłumacz, jak minie dalsza część dnia. Warto też dodać: „Na pewno sobie poradzisz, nawet jeśli na początku będzie trochę smutno” – takie zdanie przygotuje dziecko na to, że nieprzyjemne uczucia, które zapewne przez pierwsze dni będą się pojawiać zwłaszcza podczas rozstania, są czymś naturalnym i przemijającym.
Pierwsze rozstanie z dzieckiem w przedszkolu
Jeszcze raz zapewnij dziecko, że po nie przyjdziesz i wytłumacz, kiedy to się stanie. Nie mów jednak: „Przyjdę o drugiej”, bo to dla dziecka nic nie znaczy, lepiej powiedz: „Przyjdę po obiedzie” i koniecznie dotrzymaj słowa. Żegnając się z dzieckiem, musisz trzymać fason, nie możesz okazywać zdenerwowania i ukradkiem wycierać łez. To bardzo ważne, bo niepokój dorosłego udziela się dziecku i budzi w nim lęk przed tym, co czeka go w obcym miejscu. Dobrze jest, jeśli przez pierwsze dni dziecko jest odprowadzane do przedszkola przez tego rodzica, który jest bardziej stanowczy i opanowany. Spokój bardziej pomoże dziecku niż zdenerwowanie.
Odbieranie dziecka po pierwszym przedszkolnym dniu
Na początku najlepiej nie zostawiać dziecka na cały dzień. Trzylatki przez pierwsze dni nie powinny przebywać w przedszkolu dłużej niż przez 3-4 godziny. W następnych dniach można ten pobyt stopniowo wydłużać. Starsze dzieci mogą od razu zostać dłużej, ale na początku lepiej odebrać je trochę wcześniej, np. przed poobiednim odpoczynkiem.
Pierwszy powrót z przedszkola do domu
W drodze do domu po pierwszym dniu w przedszkolu nie zadręczaj dziecka pytaniami: „No i jak było?”, „Czy byłeś grzeczny”. Podaruj też sobie: „Co było na obiadek?”. Jeśli dziecko nie ma ochoty opowiadać, daj mu odpocząć. Gdy jednak chce mówić, wysłuchaj je uważnie. Być może maluch będzie się żalił, że tęsknił, że mu było źle, że pani jest niemiła – nie zaprzeczaj tym odczuciom, ale też nie roztkliwiaj się nad nimi. Na początku ma prawo być mu trudno.
Rodzinne popołudnie po przedszkolnym debiucie
Niech przedszkolny debiut będzie dniem szczególnym aż do samego wieczora – może urządzicie rodzinne święto? Warto pochwalić przedszkolaka przed babcią lub ciocią, ale tak, by dziecko mogło słyszeć, jacy jesteście z niego dumni.
Pierwszy dzień w przedszkolu: co zabrać?
Bardzo ważne jest, aby ubierać dziecko odpowiednio do pogody i tak, aby poprzez liczbę warstw ubrań można było regulować ilość ciepła – innego stroju potrzebują dzieci mało aktywne, innego takie, które szaleją na placu zabaw.
|
Przygotowanie dziecka do przedszkola
Przygotowanie dziecka do przedszkola 1. Przygotowanie dziecka do przedszkola w domu rodzinnym
Jedną z najważniejszych spraw w procesie adaptacji jest odpowiednie przygotowanie dziecka do przedszkola. Może się to dziać poprzez prowadzenie z maluchem rozmów o przedszkolu. Ważne jest, aby przygotowania rozłożyć w czasie i nie przekazywać wiadomości na ten temat zbyt natarczywie. Należy pamiętać, że wszystko, co rodzice powiedzą na temat przedszkola, będzie miało wpływ na to, jak dziecko będzie się w nim czuło. Opinia rodziców wpłynie na obraz przedszkola w oczach dziecka, dlatego ważne jest, by na początek nie roztaczać wspaniałych wizji cudownych chwil, które nie zawsze będą pokrywały się z pierwszym doświadczeniem dziecka, lecz przedstawić przedszkole w pozytywny, pełen entuzjazmu, ale jednocześnie wyważony sposób. Wchodząc do nowego środowiska, dziecko ma prawo czuć niepokój, lęk, tęsknotę, które nie pozwalają w tych pierwszych trudnych dniach na nawiązywanie kontaktu i swobodną zabawę z nowymi kolegami. Zanim dziecko pójdzie do przedszkola, warto, by rodzice umożliwiali mu przebywanie w większej grupie dzieci pod opieką osób dorosłych innych niż rodzice – pozwoli to dziecku nabywać pozytywne doświadczenia i później lepiej się adaptować.
2. Przygotowanie dziecka do czynności samoobsługowych i rozwijania samodzielności
Dla dobrej adaptacji ważne jest, na ile dziecko jest już samodzielne w wykonywaniu codziennych czynności. Rodzice powinni wiedzieć, że trzylatek powinien samodzielnie obsługiwać się w toalecie, a także zjeść, rozebrać się i założyć proste ubrania (pod opieką dorosłego). Opanowanie umiejętności w tych sferach daje dziecku poczucie bezpieczeństwa. Samodzielność stymuluje rozwój intelektualny i zwiększa zaufanie do własnych sił. Gdy dziecko daje sobie radę w zakresie podstawowej samoobsługi, ma szansę być docenione przez nauczyciela, który dostrzeże jego wysiłki, pochwali je, a to sprzyjać będzie budowaniu pozytywnego kontaktu i więzi. Miłe doświadczenia w pierwszych dniach przedszkolnych skracają okres adaptacyjny. Rodzice – jeżeli tego nie zrobili – powinni zatem rozpocząć proces usamodzielniania dziecka, zanim jeszcze maluch zacznie regularnie chodzić do przedszkola.
3. Dostosowanie rodziny do rytmu dnia w przedszkolu
Następnym istotnym elementem jest stopniowa zmiana dotychczasowego rytmu i trybu życia malucha. Warto dostosować jego rytm dnia do tego, jaki panuje w przedszkolu, a także od czasu do czasu wspomnieć, co o tej porze robią dzieci w przedszkolu. W chwili pójścia do przedszkola zarówno rodzice, jak i dziecko stają przed koniecznością wstawania o określonej godzinie, ubrania się i zdążenia do przedszkola na czas. Zanim dziecko pójdzie do przedszkola, warto zadbać o to, by zaczęło wcześniej chodzić spać i wcześniej wstawać. W ten sposób poranki pozbawione będą elementu pośpiechu i irytacji z powodu ewentualnego spóźnienia do przedszkola i do pracy. Ponieważ zmiana ta wymaga czasu, warto mówić o takiej potrzebie rodzicom wcześniej, zanim dziecko zacznie uczęszczać do przedszkola.
4. Pierwsze rozstania z dzieckiem – jak bez bólu pozostawić dziecko w przedszkolu
Gdy dziecko zostanie przyjęte do przedszkola, rodzicom towarzyszy ogromna radość, ale tuż przed pójściem do przedszkola pojawia się wiele obaw, jak „moje dziecko” poradzi sobie w nowym środowisku, wśród nieznanych sobie osób i rówieśników.
Obecność dziecka w przedszkolu to rezultat racjonalnej decyzji podjętej przez rodziców. Powinni oni wiedzieć, że przeżywany przez nich stres związany z oddaniem pociechy do przedszkola jest doskonale wyczuwany przez dziecko, a reakcje ściśle powiązane z trudną sytuacją – chodzi głównie o płacz dziecka przy rozstaniu z rodzicem. Spokojni rodzice, pewni tego, co robią, są dla dziecka oparciem, natomiast lęki, łzy i obawy mamy czy taty obniżają wiarę dziecka we własne siły. Aby ograniczyć do niezbędnego minimum stres spowodowany przyjściem do przedszkola, rodzice, jako osoby najsilniej związane z dzieckiem, powinni stopniowo przygotować także siebie na to ważne wydarzenie, tak by zmiana środowiska następowała możliwie łagodnie i była rozłożona w czasie, dając dziecku możliwość stopniowego wrośnięcia w nową społeczność.
Już w czasie przystosowywania się do zmian związanych z pójściem do przedszkola warto poświęcić dziecku nieco więcej czasu niż zwykle poprzez wspólne wykonywanie codziennych czynności, które pozytywnie wpływają na wzajemne relacje. Warto także wykazać chęć pomocy w rozwiązaniu problemów dziecka, co pogłębia więź między nim a rodzicami. W pierwszych dniach pobytu w przedszkolu pożegnania mogą być trudne, dlatego już w drodze do placówki rodzice powinni postarać się o dobry nastrój. Warto, by przyszli do przedszkola nieco wcześniej, by dać dziecku i sobie czas na rozstanie, które powinno być spokojne, zdecydowane i nieprzeciągane w czasie. Rodzice podczas pożegnania powinni poinformować swoje dziecko, kiedy będą z powrotem, i spokojnie wyjść. Dziecko pozostaje przecież pod dobrą opieką. Rodzice muszą wiedzieć, że w żadnym wypadku nie należy wychodzić ukradkiem – to może spowodować, że dziecko poczuje się oszukane i następnego dnia może już nie opuścić rodzica ani na krok, a cały wysiłek adaptacyjny pójdzie na marne. Czasem w rozstaniu pomaga ulubiona maskotka dziecka.
Podczas odbierania z przedszkola warto powiedzieć dziecku, że się o nim myślało, zapytać, czy się bawiło i w co, czy było na spacerze. Dobrze jest zainteresować się jego pracami, które będą przynoszone z sali lub będą wisieć na wystawie grupowej. Po odebraniu dziecka z przedszkola w drodze do domu należy uważnie wysłuchać, co działo się w przedszkolu, i zastanowić się nad tym, jak wspólnie spędzić pozostały czas na zabawie, wyczuwając nastrój swojej pociechy i odpowiadając na niego, co daje przekonanie, że dziecko jest dobrze rozumiane.
|
Adaptacja
Jak długo trwa adaptacja Czy adaptacja trwa długo czy nieco krócej zależy to od szeregu czynników, jednak to sprawa indywidualna. Oczy pełne łez nie zawsze są tylko pierwszego dnia. Dzień drugi jest często znacznie cięższy, bo już dziecko wie, co go czeka i niekoniecznie mu się to podoba. Bywa jednak, że dziecko jest jakby w letargu i nie reaguje na zewnątrz co czuje, co myśli. Jest jakby obojętne co z nim robią rodzice i co proponuje przedszkole. Prawdopodobnie zachwiane są relacje z bliskimi i dziecko nie komunikuje się po prostu werbalnie, ale z czasem zostają przełamane lody, po kilku nawet tygodniach mogą pojawić się łzy, ale panie w przedszkolu wiedzą jak je osuszyć i zapewnić dziecku dobre samopoczucie w „drugim domu", jakim jest przedszkole.
Dziecko pełne radości idzie z mamą, tatą do nowego miejsca.
Wchodzi do zupełnie obcego pomieszczenia i to, co go spotyka od pierwszego momentu jest niezwykle ważne. Od tego zależy właśnie pierwszy dzień w przedszkolu i kolejne dni.
Mały "puchatkowy" odkrywca wchodzi do sali, rozgląda się i już chętnie biegnie by własnoręcznie sprawdzić wszystko po kolei, albo uczepia się mamy, taty nogi i zamyka oczy, nie chce nigdzie iść.
DZIECI
Co się zmienia w życiu dziecka?
Inny niż dotychczas tryb życia. Dziecko musi byś już zdyscyplinowane podobnie jak często do tej pory niepracująca mama: wstawanie na czas, wyznaczone godziny posiłków, spacerów, wzmożona samodzielność.
Nowe i nieznane dotychczas środowisko: przewaga rówieśników a nie jak było dotychczas przewaga dorosłych w otoczeniu dziecka.
Znacząca zmiana osób najważniejszych. Dotychczas to dziecko było najczęściej najważniejszą osobą w rodzinie, było „oczkiem w głowie" rodziców i dziadków, często też dosłownie rządziło całym domem. Teraz jest nadal bardzo ważne, ale na równi z innymi dziećmi.
RODZICE
To dojrzałość rodziców do odpowiedzialnego podejścia do wychowania dziecka decyduje o adaptacji ich dziecka do nowych warunków i nie dotyczy to tylko przedszkola, ale każdej zmiany w drodze do samodzielności młodego człowieka. Droga ta trwa od chwili przyjścia na świat.
Kochani rodzice najważniejszymi warunkami adaptacji dziecka do przedszkola jest wasza miłość do niego, o której dziecko musi wiedzieć oraz to, że przekonanie dziecka, że zawsze, absolutnie zawsze będzie odebrane z przedszkola, że nikt nie zostawia go na długo.
By dziecko przekonało się o tym musi wielokrotnie przeżyć rozstania i szczęśliwe powroty do domu. Trzeba nam dorosłym uzbroić się w cierpliwość i wyjątkową delikatność w tym okresie.
Stanowczość rodziców to druga najważniejsza kwestia.
Jeżeli dobrze zaplanuje się strategię adaptacji to należy jej się potem trzymać. Umawiamy się z dzieckiem, że żegnamy się w szatni i pani wprowadza je do sali. Stanowczo odchodzimy potem do swoich obowiązków, nie wracamy i nie oglądamy się nieskończoną ilość razy.
W bardzo wyjątkowych sytuacjach to rodzic może poprosić dyskretnie nauczycielkę, by przytulając przytrzymała histeryzujące dziecko i odwróciła jego uwagę od oddalającej się mamy.
Sposoby przygotowania dziecka do zmiany dotychczasowego trybu życia
Należy odpowiednio wcześnie z dzieckiem dużo i często na ten temat rozmawiać.
Bardzo ważną sprawą jest traktowanie dziecka z szacunkiem należnym każdej osobie, a więc zawsze dotrzymywanie danego mu słowa. Chodzi o wszelkie umowy zawierane z dzieckiem. Nie ma obiecanek cacanek, bo one krzywdzą dziecko i bardzo podkopują wiarygodność rodziców. Maluch nie zna się zazwyczaj na zegarku, ale ma wyczulone poczucie czasu. Należy umawiać się, co do czasu odbierania dziecka z przedszkola: po obiedzie, po odpoczynku, po podwieczorku. W tej kwestii rodzice najczęściej popełniają błędy. Dziecko boi się, że zostanie w przedszkolu do wieczora, że o nim zapomniano. Ten strach jest czasem tak paraliżujący, że maluch siedzi i patrzy na drzwi ani na moment nie idzie do zabawy.
Nigdy nie wolno dziecka straszyć przedszkolem np.: „zobaczysz jak pójdziesz do przedszkola to już pani cię zmusi do jedzenia", „zobaczysz a jak nie sprzątniesz zabawek w przedszkolu to pani na ciebie nakrzyczy"... itp. Dziecko czuje lęk i zanim przekona się, że w przedszkolu nie jest tak źle jak mama czy babcia opowiada minie sporo czasu.
Nie należy też idealizować przedszkola i obiecywać „gruszek na wierzbie", bo dziecko będzie zawiedzone, znudzone i w rezultacie bardzo rozczarowane, a co za tym idzie jego adaptacja będzie zachwiana po kilku dniach względnie spokojnego chodzenia do przedszkola.
Przykłady
•Mama czteroletniego indywidualisty wchodząc pierwszego września do sali przedszkolnej, po długim tuleniu się z dzieckiem z ogromnym niepokojem zerka zarówno na salę, na dzieci i na nauczycielkę. Syn rozgląda się po sali i ma chyba ochotę na zabawę, zerka na mamę. Mama ściszonym głosem wyjaśnia nauczycielce sytuację syna: trudne dziecko, indywidualista... W tym momencie powinna uśmiechnąć się i wyjść z sali, jednak łzy stają jej w oczach, zerka niepewnie na dziecko i... dziecko biegnie do niej tulić się, ma również łzy w oczkach...
•Często też mamusie, tatusiowie bojąc się jak się dziecko będzie czuło, jak będzie się zachowywało, czekają z niepokojem pod drzwiami. Zaglądają dyskretnie do sali, by sprawdzić co się dzieje i... burzą tak misternie rozpoczynający się proces adaptacji. Dziecko biegnie do mamusi i tym razem rozstanie jest trudniejsze. W tym dniu dziecko znacznie częściej zerka na drzwi niż na zabawki. Kochana mamo, Twoje dziecko pomyślało najprawdopodobniej, ze może mu tu się zdarzyć coś złego, coś przykrego. Adaptacja w takich wypadkach przebiega znacznie dłużej.
W naszym przedszkolu:
Każda nauczycielka z szeroko otwartymi i pełnymi życzliwości oczami patrzy na kolejne dzieci wchodzące do sali.
Każde dziecko jest witane z delikatnym uśmiechem, z ostrożnością. Ten pierwszy kontakt zaważy na dalszych kontaktach. Zbyt szybka, zbyt radosna reakcja nauczycielki może „wystraszyć" dziecko, które instynktownie chowa się za nogi mamusi.
Czasem dziecko wdraża się „samo" a nauczyciel jest tylko obserwatorem gotowym na natychmiastową pomoc.
Często jednak utula, bierze na kolana, rozmawia niekończącą się ilość razy. Rozmowy te najczęściej dotyczą świata bliskiego dziecku: mamy, taty, zabawek, nowych kolegów przedszkolnych oraz sposobów zachowania się w grupie, w całym przedszkolu.
To bardzo ważny okres pracy dla nauczycielek, ponieważ muszą ogarnąć gromadkę i zapewnić dobrą, spokojną atmosferę. Muszą też edukować rodziców, którzy często nie wiedzą jak mają się zachować, by dziecku optymalnie pomóc.
|